Governu sei notifika nain ba moru Dolok-Oan

Governu liu husi ekipa Task force interministerial iha tempu badak sei fo notifikasaun ba kompañia no privadu ne’ebé halo konstrusaun ba moru iha Dolok-oan Munisípiu Dili atu sobu.
Liu husi konferensia imprensa iha Minsteriu Turismu, Farol, Segunda Semana ne’e, Ministru Turismu (MT), Manuel Vong, akompaña husi Ministra Justisa, Maria Angela Carrascalão, Ministru Comercio Industria (MCI), Ministru Habitasaun Ordenamentu Ambiente, Sekretariu Estadu Agrikultura no Peskas, deklara sei halo notifikasaun ba kompañia ou privadu ne’ebé halo konstrusaun moru iha Dolok Oan atu sobu tanba area refere konsidera hanesan area protejida.
“Bazeia ba akta deliberasaun ne’ebé hasai iha dia 10 de Novembru tinan rihun rua sanulu resin hitu, hanesan resposta ba preokupasaun deputadu sira nian, ne’ebé mak kestiona kona ba fatin protejida, no setores ne’e sidauk hetan desizaun. Tanba ne’e ministeriu relevante hola desizaun hanesan tuir mai ne’e, rona tiha relatoriu, husi ekipa tekniku hatudu momos katak, konstrusaun ne’ebé hala’o dadauk iha Dolok oan, no iha fatin hirak ne’ebé konsideradu zona protejida, sei halo notifikasaun ba dala tolu atu sobu,”Manuel Vong , hala’o deklarasaun ne’e hodi hatan ba reprezentante povu iha uma fukun Parlamentu Nasional (PN) foin lalais, kona ba konstrusaun moru illegal iha Dolok-oan, Cristo Rei, ne’ebé konsidera fatin protejidu.
Alende Dolok-oan, ekipa task force ne’e mós sei halo levantamentu liu tan kona-ba lisensiamentu, kona investimentu projetu hirak ne’ebé iha zona kosteria tomak iha teritoriu Timor laran tuir lei ne’ebé vogora iha RDTL.
“Ekipa ida ne’e mos sei hetan kompetensia liu tan sei halo levantamentu kona ba autorizasaun no lisensiamentu, kona ba investimentu projetu hirak ne’ebé iha zona kosteira tomak iha teritoriu Timor tuir lei ne’ebé mak vigor iha RDTL, sei kontinua halo notifikasaun ba kompañia ka ema individu ne’ebé halo karik konstrusaun iha zona protejida no kosteira atu hapara konstrusaun,”Ministru ne’e haktuir.
Jose Quintas, Diretor Jeral Ministeriu Turizmu, afirma, asaun limpeza fatin protejida ne’e bazeia ba akta deliberasaun interministerial ne’ebé hasai iha loron sanulu, fulan Novembru tinan ne’e foin lalais kona ba oinsa proteje area protejida hotu iha teritoriu Timor laran liu-liu Dolok-Oan, Cristo Rey.
“Ba asuntu Dolok oan, ami hala’o enkontru interministerial atu koalia oinsa atu halo atuasaun, ne’ebé iha loron 10 fulan Novembru tinan 2017, ami hamosu ona akta deliberasaun ida atu hamosu task force interministerial atu haree liu-liu kona ba Dolok oan nian, tanba ita hotu hatene katak Dolok oan nu’udar area ida ne’ebé konsidera hanesan area protejida, bazeia ba lei MAP ho númeru 5/2016,liu-liu kona ba area protezida,maibe na realidade konstrusaun moru ne’ebé halo iha Dolok oan tama liu ba tasi ibun nian entaun lei la fo dalan, liu-liu kona ba lei Obras Publiku nian,kona ba teras propriedade, kona ba ambiental no seluk tan,”Jose Quintas afirma.
Entertantu, Ministra Justisa, Maria Angela Carrascalão, afirma, tuir lei sei fo notifikasaun ba entidades ne’ebé mak halo konstrusaun iha area refere, tanba area refere iha interese ba area turizmu nomós area agrikultura, area obras públika nomos ordenamentu teritoriu nian.
“Se ita haree kona ba jurídiku, se ita hakarak Estadu respeita ema particular, ita particular mos tenki respeita Estadu, se laiha ita labele Estado de direitu. agora rai ida ne’eba konsidera area protejida, depois besik los iha tasi ibun, tenki hare’e mos ba iha ordenamentu do teritoriu ,tenki hare’e mos ba zona agrikula, entaun tanba saida mak ita husik deit ema halo konstrusaun, MJ nia obrigasaun mak tuir lei, tenki halo notifikasaun dehan ita boot labele halo konstrusaun iha ne’e,”Ministra Justisa ne’e hateten.
Notifikasaun ne’ebé sei halao husi interministerial ne’e bazeia ba dekretu lei númeru 5/2019, kona ba lisensiamentu ambiental, dekretu lei númeru 26/2012 kona ba baze ambiental, dekleretu lei númeru 24/2014, kona ba lei de baze turismu,deklretu lei númeru 5/2016, kona ba sistema Nasional de area protezidas, diploma ministerial númeru 429/10/DM 12/2010/,kona ba administrasaun entrada area protezidas no parke nasional. Diploma ministerial,númeru430/11/DM /11/2010,kona ba emprendimentu turismu natural iha zona utilizasaun area protezidas no parke Nasional.
Partisipa iha konferensia imprensa ne’e, Ministu Turismu, Manuel Vong, Ministra Justisa, Maria Angela Carrascalão, Vise Ministru Turismu, Rui Menezes, Vise Ministru, Habitasaun Ordenamento no Ambiente. Abrão Cabral Santos Oleiveira, Vise Ministru Justisa, Sebastião Dias Ximenes,Vise Ministru Comercio Industria, Jacinto Gusmão, inklui Diretor no Diretora MT sira.Ola
Add to Comments Here!!!!