Prevene TBC, hapara fuma no hemu

Diretora  Sentru  Saúde  Vera  Cruz,  Dulce Pinto  Tilman, husu  ba  komunidade  atu hapara fuma sigaru no hemu tua atu nunee prevene infeksaun pulmaun no moras Tuberkuloze iha Timor – Leste.

Diretora Sentu Saúde nee hatutan moras  Tubercoluze  mós  bele kona ba labarik sira ne’ebe ho idade tinan 1 to’o tinan 5, tanba  nia impaktu inan aman no maun alin ne’ebé  mak  hetan  ona moras TBC iha familia uma laran bele hadaet lalais ba labarik sira.

Profesional saúde nee esplika sintomas ba moras TBC ne’e mak bainhira ema ne’ebe mak  mear ho kaben tasak semana 2,  kosar no  malirin  iha  tempu kalan,  bele ba lalais sentru saúde ou  klinika sira  ne’ebe besik hodi konsulta ho Doutor, hodi  bele hetan tratamentu.

Pasiente  sira  ne’ebé  sofre moras TBC ne’e  nia tenki  hemu aimoruk lor-loron durante fulan 8 , maibe bainhira pasiente  hemu  aimoruk la tuir regras nia moras sei la kura.

Tuir  dadus  ne’ebé  rejista  as  iha  Sentru  Saúde  Vera  Cruz  nian  hatudu  katak,  komunidade  ne’ebé  sofre  moras  TBC  maioria  mai  husi  suku  Lahane,  Caicoli  no  suku  Vila-Verde  ho  nia  porsentu  25%.

Relasiona  ho  númeru  moras  TBC  ne’ebé  maioria  sofre  husi  joven  ho  idade  tinan  17  ba  leten  ne’e   tambá nee nia parte  husu  ba  Governu  atu  halo  dekreitu  lei  ida  hodi  regula  ba  negosiante  sira  hodi  hasa’e  folin  sigaru  atu  labarik  ho  idade  minoridade  sira  labele  fuma.

Atividade  ne’ebé  mak  sentru  Saúde  Vera  Cruz  hala’o  mak  hanesan  atividade  SISCA ,kilinika  mobail, no  saúde  familia.tos